NKS voetbal Zuid 1 organiseerde op 9 november een regiocongres met als thema ‘Jeugdraad’. De verenigingen uit de regio de Kempen waren te gast op het sportpark van rkvv Bergeijk. Bestuurders, jeugdtrainers en -leiders, voorzitters van de jeugdcommissies waren uitgenodigd om deze avond bij te wonen. In het clubhuis van Bergeijk gaf Ad van de Kimmenade (bestuurslid NKS-Voetbal Zuid1) de aftrap voor een leerzame bijeenkomst over Jeugdparticipatie en Jeugdraad. Sportadviseur Peter Fagel schetste met behulp van een presentatie het doel van jeugdparticipatie en hoe een jeugdraad daaraan kan bijdragen. In de discussies bespraken de deelnemers enkele leerzame voorbeelden uit eigen kring.
Jeugdparticipatie
Jeugdparticipatie is het actief betrekken van de jeugd bij het reilen en zeilen van hun eigen sportvereniging. Binnen een vereniging wordt vaak gepraat óver de jeugd en óver de zaken die uitgevoerd worden vóór de jeugdleden binnen de vereniging. Men is zeker wel jeugdgericht; een flinke groep kaderleden is actief met competitie, training en nevenactiviteiten. Maar de jeugd wordt er niet actief bij betrokken. Er wordt niet altijd gesproken mét de jeugd, er wordt niet altijd gevraagd wat de jeugd er zelf van denkt!
Goedbedoelde initiatieven kunnen daarom zomaar mislukken omdat ouderen iets georganiseerd hebben wat bij de jeugd totaal niet aanslaat. Dat kun je voorkomen door met de jeugdleden te praten. Dan weet je wat er leeft, wat ze leuk vinden, wat ze willen. Het houden van een enquête onder de jeugd (bijvoorbeeld de jeugdsportmonitor voor 12-18 jarigen van de NKS) maakt duidelijk wat er leeft onder de jeugd. En of ze zelf actief willen worden om het te realiseren.
Het gaat erom de consumptieve houding van jeugdleden – als klant functioneren in een vereniging – om te vormen tot een uitvoerende houding en later zelfs tot een mede organiserende houding. De jeugd helpt dan bij activiteiten en ouderen zijn nog bepalend. De daarop volgende stappen qua jeugdparticipatie zijn leidinggevend en meebeslissend. De jeugdleden hebben op bepaalde terreinen de leiding en zijn volwaardige partners in besluitvorming. De vraag is natuurlijk hoe je dit kunt organiseren binnen de eigen vereniging. De jeugdraad kan hier een grote bijdrage aanleveren!
De jeugdraad
Een jeugdraad bestaat uitsluitend uit leden tot 21 jaar. De ondergrens wordt vaak bij 16 gelegd, maar soms zijn 14-15 jarigen al goed in staat om in een jeugdraad te zitten. Essentieel bij het begrip jeugdraad is het feit dat het een commissie is die uitsluitend uit jeugdleden bestaat. De jeugd moet leidend zijn. We hebben het hier dan ook over leidinggevende en meebeslissende inbreng van de jeugd, naast de organiserende en uitvoerende taken.
In het begin zal een jeugdraad zich veelal bezighouden met nevenactiviteiten. De meest wilde plannen zullen in eerste instantie geopperd worden. Doordat de jeugdleden zelf de organisatie in handen heeft, worden ze gedwongen te kijken hoe realistisch de plannen zijn, om vervolgens keuzes te maken. Het bezoeken van een wedstrijd van Arsenal wordt uiteindelijk misschien een bezoek aan PSV. Maar een jeugdraad kan zich ook bezighouden met het beleid van de vereniging. Het organiseren van een jeugdledenvergadering is een leuke vorm om de mening van jongeren over de vereniging eens te toetsen. Maar ook kan de jeugdraad actief betrokken worden bij de inrichting van het clubhuis. Ze kunnen adviseren of er wel voldoende rekening gehouden is met het feit dat een groot deel van de leden jeugdleden zijn. Mogen de jeugdleden bijvoorbeeld hun eigen muziek draaien op hun trainingsavond?
Positie van een jeugdraad
Met een jeugdraad is de jeugdparticipatie in een vereniging op een goede en vooral structurele wijze geregeld. Het is opgenomen in het beleid en organogram van de vereniging en kan daarmee voor meer continuïteit zorgen. Door de jeugdraad echt een plaats te geven in de organisatie van de vereniging worden de jongeren serieus gehoord en voelen ze zich serieus genomen.
Op weg naar een jeugdraad
Het vraagt nogal wat van jeugdleden om een jeugdraad te laten functioneren, dat moeten ze leren. Het installeren van een jeugdraad is een proces voor jongeren én volwassenen. Voor de volwassenen is het een kwestie van taken en verantwoordelijkheden durven afstaan en verantwoordelijk durven over te dragen. De jongeren groeien in hun rol, stap voor stap nemen ze steeds meer over. Een goede begeleiding vanuit het jeugdbestuur is dan ook erg belangrijk.
Of de mensen in een vereniging echt open staan voor een jeugdraad kun je toetsen door het invullen van een zogenaamde ‘Verklikker’. Tijdens de bijeenkomst bleek in ieder geval dat de aanwezigen aan dit regiocongres een positieve houding hadden ten opzichte van jeugdparticipatie. Enkele verenigingen hebben al ervaringen met een jeugdraad en er werd dan ook ijverig gediscussieerd over waarom iets juist wel of juist niet goed is uitgepakt. Zo werden de deelnemers geïnspireerd om binnen hun eigen vereniging het thema jeugdparticipatie aan te pakken, opdat de jeugd zich meer betrokken voelt bij de vereniging en zich mede verantwoordelijk gaat voelen voor de gang van zaken.
Meer informatie: Lian Witteveen, Manager Diensten van de NKS. Het telefoonnummer is 073-6131376.