De laatste tijd verschijnen er regelmatig trainingsvormen op onze Facebook– en Twitterpagina. Die worden over het algemeen goed bekeken en gedeeld. Hoe doe je hier als trainer je voordeel mee? En waar moet je op letten bij het gebruiken van de trainingsvormen?
Belangrijk is in elk geval dat de video’s altijd zijn bedoeld ter inspiratie en niet om een-op-een te kopiëren. De gegeven vorm in de video past namelijk bij de specifieke context van dat team: de leeftijdsgroep, het niveau, de beoogde speelwijze, de beschikbare materialen, enzovoort. Die factoren zijn voor ieder team anders.
Zie je een trainingsvorm die je aanspreekt, bedenk dan het volgende.
- Past de vorm binnen de speelwijze van mijn team?
Voor wie het liefst door de as aanvalt en zonder vleugelspelers speelt, heeft een aanvalsvorm via de zijkanten, waarbij een voorzet wordt gegeven door de buitenspelers, weinig zin. Voor zo’n team zijn andere vormen waarschijnlijk nuttiger, zoals deze van Bayern München.
Voor een team dat mandekking hanteert, is deze vorm van Atlético Madrid, waarbij de spelers in de zone verdedigen, niet ideaal. Meer geschikt is bijvoorbeeld een vorm waarbij mandekking de norm is, zoals een positiespel 4 tegen 4 plus twee kaatsers die maximaal één keer mogen raken.
- Past de vorm bij de leeftijd van de spelers die ik train?
Sommige trainingsvormen zijn geschikt voor alle leeftijden, zoals deze passoefening. Andere vormen zijn met name geschikt voor een bepaalde leeftijdsgroep, zoals jeugd van 5 tot 14 jaar of senioren. Over het algemeen geldt dat geïsoleerde trainingsvormen, waarbij geen weerstand is ingebouwd, meer geschikt zijn voor de jongere jeugd.
Naarmate spelers ouder worden, wordt het belangrijker om te werken met tegenstanders. Zo komt het niet alleen aan op de uitvoering, maar moeten de spelers ook keuzes maken. Uiteraard geldt dit vooral als vuistregel en zijn er voldoende redenen te bedenken om hiervan af te stappen.
- Hoe lang geef ik een bepaalde vorm en hoeveel rust bouw ik in?
In de meeste gevallen geven we hierover geen informatie in de uitleg bij de video. Dat komt omdat dit erg afhankelijk is van het team dat de trainingsvorm uitvoert. En binnen dat team hangt het weer af van de fysieke toestand van de spelers in het seizoen en binnen een week. Na een zware wedstrijd op zaterdag is het bijvoorbeeld logisch om op maandag iets meer rust in te bouwen.
Wil je hierover meer te weten komen, dan verwijzen we je naar ons vakblad. Daarin staan regelmatig artikelen over periodisering, en komen trainers aan het woord over de exacte invulling en lengte van hun trainingsvormen.
- Waarop leg ik tijdens de trainingsvorm het accent?
Een oefening dient meestal meer dan één doel. Zo komen in een positiespel 8 tegen 4, zoals deze, aspecten naar voren die te maken hebben met aanvallen, verdedigen én omschakelen. Daarbinnen kan het nuttig zijn bepaalde accenten te leggen. Zo kun je aandacht schenken aan een specifiek spelelement.
Tijdens het positiespel 8 tegen 4 is dat bijvoorbeeld het omschakelen na balverlies. Verliest het achttal de bal, dan kan het viertal scoren op vier doeltjes. Voor het achttal is het dus zaak zo snel mogelijk om te schakelen om een tegendoelpunt te voorkomen. Je kunt je coachopmerkingen specifiek richten op dat thema. Zo kun je iets meer diepgang creëren en daarmee de speelwijze en individuele spelers verder ontwikkelen.
- Hoe vertaal ik deze trainingsvorm naar de wedstrijd?
In bijna iedere trainingsvorm wordt de 11 tegen 11 uit de wedstrijd verkleind naar een vorm met minder spelers. Uiteindelijk is zo’n oefening wel bedoeld om de spelers beter te laten spelen in de wedstrijd. Het helpt dan ook als je als trainer de koppeling maakt naar de 11 tegen 11. Daarin kunnen de spelers ook zelf meedenken, zodat ze hierbij actiever betrokken zijn.
Neem bijvoorbeeld deze trainingsvorm van Unai Emery bij Paris Saint-Germain. Een koppeling die je van daaruit naar de wedstrijd kunt maken, is dat spelers continu om zich heen moeten kijken om de omgeving te scannen. Zo weten ze beter waar tegenstanders en medespelers zich bevinden. Met die toevoeging wordt het leereffect richting wedstrijden groter.
Verdieping
De trainingsvormen op onze social media zijn, zoals gezegd, vooral bedoeld om trainers te inspireren. Wie meer verdieping wil, kan zich abonneren op onze TrainingsPlanner. Daar zijn meer dan 800 trainingsvormen te vinden. Bij iedere trainingsvorm staat een tekening van de vorm en een uitgebreide uitleg die op social media meestal ontbreekt.
Zoals aan het einde van deze voorbeeldvideo te zien is, worden in de uitleg bij een vorm een mogelijk doel van de trainingsvorm, de organisatie (afstanden, benodigdheden, aantal spelers), de inhoud (regels, weerstanden) en de coaching besproken. Zo kun je als trainer putten uit een grote database vol uitgewerkte vormen.