Voor het aanvallen via de flank heeft Henk Mariman een negental principes vastgelegd. Zij dienen als basis voor het tweede, nieuwe praktijkboek dat we onder de aandacht brengen in De Voetbaltrainer. ‘We hebben een duidelijk idee hoe we de verschillende situaties bij het aanvallen willen invullen: we willen dreigend zijn en op elk moment gevaar afdwingen. Daarbij is er een goede verhouding tussen structuur en creativiteit.’
Meer weten over spelprincipes? Op deze pagina staat alle informatie gebundeld.
Henk Mariman: ‘Bij het ontwikkelen van de praktijksessies doorlopen we een aantal stappen. Het vertrekpunt is de cultuur van de club (zie afbeelding rechts). We beschrijven het DNA van de club en schrijven de typische waarden uit. Vanuit deze waarden bepalen we een passende speelstijl. Vervolgens schrijven we per teamfunctie (opbouwen, aanvallen flank, aanvallen centrum, verdedigen en omschakelen) een aantal principes uit. Na het neerzetten van de speelstijl en de principes leggen we het spelsysteem vast. Vervolgens bepalen we de taken per positie, per linie en voor het volledige team. Vanuit deze totale visie selecteren we per teamfunctie een aantal trainbare wedstrijdsituaties. Vervolgens zetten we deze situaties om in trainingsdoelstellingen. Binnen de teamfunctie ‘aanvallen flank’ bouwen we stap voor stap de visie uit, met de praktijksessies als eindpunt.
In dit artikel spitsen we ons toe op het uitwerken van de principes. Ik heb in de praktijkboeken ‘aanvallen flank’ en ‘aanvallen centrum’ voor negen principes gekozen, maar dit kunnen er uiteraard minder zijn. Het totale aantal principes binnen de verschillende teamfuncties moet behapbaar blijven voor de coaches en de spelers. Principes geven een eerste aanzet tot de manier waarop je wilt voetballen. Ze geven een houvast aan de coach en bieden een kader voor de spelers. Daarnaast beschrijven ze de manier van spelen in de verschillende leeftijdsgroepen. Principes creëren bij jeugdvoetballers geen beperkingen. In een spel waar de bal vrij is en er op elk moment andere situaties kunnen ontstaan, geven ze de spelers een raamwerk waarin ze hun creativiteit kunnen ontplooien. Wetenschappelijk onderzoek rond het inzichtelijk vermogen van voetballers heeft trouwens uitgewezen dat een duidelijk kader de creativiteit van de spelers ten goede komt.
Principe 1: we maken de ruimte groot (breed en diep)
Principe 2: we proberen de diepe spits aan te spelen
Principe 3: we proberen een 1:1 of 2:1 situatie te creëren op de flank
Principe 4: we zorgen voor veel variatie in het vrijlopen
Principe 5: is een goede verhouding tussen diepgaande spelers en spelers die in de bal komen
Principe 6: we spelen de bal rond om de beslissende pass voor te bereiden
Principe 7: alles is gericht op gevaar brengen in de zestienmeter en scoren
Principe 8: we proberen een medespeler met het gezicht naar het doel van de tegenpartij te spelen
Principe 9: er is een grote aandacht voor eigen initiatief en creativiteit.
Principe 5: ‘Bij het voorbereiden van de aanval én het creëren van kansen zorgen we ervoor dat er steeds spelers zijn die in bal komen en spelers die diepgaan. We geven de tegenstander geen rust en zorgen ervoor dat er op elk moment dieptedreiging is. Diepgaande spelers brengen de tegenstander in beweging en creëren (ook als ze niet aangespeeld kunnen worden) nieuwe mogelijkheden. Spelers die in de bal komen zorgen voor een aanspeelpunt en leveren een bijdrage aan het behoud van de bal. Daarnaast nemen ze ook een tegenstander mee in de richting van de bal, wat nieuwe mogelijkheden creëert.’
Principe 8: ‘Bij het aanspelen van de (flank)aanvaller proberen we hem met het ge zicht in de richting van het doel van de tegenpartij (of de tegenstander) aan te spelen. Hierdoor heeft hij zicht op wat er in de diepte gebeurt en dwingt hij de tegenstander in een moeilijke positie.’
Principe 9: ‘Het bepalen van principes geeft een degelijke structuur aan de speelwijze en het aanvallen. Maar daarnaast is de eigen (bewuste én onbewuste) inbreng van de spelers van groot belang. De coach biedt de spelers een kader aan en geeft de spelers ook voldoende ruimte voor eigen initiatief en creativiteit. De coach stimuleert naast het teamproces ook het individuele proces.’
Meer weten
Henk Mariman schreef verschillende boeken over het ontwikkelen en trainbaar maken van de speelwijze.
- Wil je meer lezen over het aanvallen via de flank? Hier vind je deel 2 uit zijn serie van vier boeken.
- Je kunt ook de gehele serie van vier boeken bestellen. Deze gehele Voetbalmethode vind je hier.