Een vloeiend lopende counter, met PSV’er Hirving Lozano als eindstation, was voor Mexico genoeg voor een knappe overwinning op regerend wereldkampioen Duitsland. Legio andere mogelijkheden om 1v1 met Manuel Neuer te komen werden verprutst door slordigheden in de eindfase, maar wat Mexico in de counter wél geweldig deed was de eerste pass na balverovering direct vooruit spelen.
Counter
Omdat de Mexicaanse bondscoach Juan Carlos Osorio een groot voorstander is van tactische flexibiliteit – hij laat zijn formatie en speelwijze afhangen van de vorm van zijn spelers en de speelwijze van de tegenstander – is het cruciaal dat Mexico werkt met heldere spelprincipes. Die geven, ondanks de wisselende tactische keuzes, veel houvast in de manier van spelen. Eén van die spelprincipes kwam in de wedstrijd tegen Duitsland vaak naar voren: ‘Na balverovering spelen we de eerste pass direct vooruit’.
Zoals in de 35e minuut. Uitblinker Héctor Herrera verovert de bal met een goed getimede tackle, waarna Héctor Moreno in balbezit komt. Hij kiest er niet voor om balbezit te houden, of de bal in te leveren bij een middenvelder, maar speelt direct Javier Hernández in met een strakke pass over de grond, over zo’n dertig meter. Na een een-tweecombinatie met Andrés Guardado bedient hij Lozano, die Mesut Özil uitkapt en scoort.
Even daarvoor gebeurde dit ook al tweemaal, en ook in de tweede helft waren er drie momenten waarop Mexico een gevaarlijke counter inleidde met een strakke, verticale pass op een aanvaller. In alle andere gevallen dan het doelpunt van Lozano speelde Mexico dit vervolgens heel matig uit. De eindpass was niet zuiver of voor het doel werden de verkeerde keuzes gemaakt. Een verbeterpunt voor Mexico, dat de eerste fase na balverovering duidelijk wél goed voor elkaar had.
In onze Mediatheek is een wedstrijdvideo toegevoegd van drie momenten in de eerste helft waarin Mexico een counter inleidt door direct een verticale pass in te spelen op een aanvaller. De video is (ook voor niet-abonnees) te bekijken via deze link. De gemene deler is duidelijk: door meteen de spits in te spelen, komt er ontzettend veel snelheid in de aanval. Daardoor is het voor Duitsland lastig om snel terug te komen en de achtergebleven verdedigers te assisteren.
Trainbaar maken
Hoe verbeter je de counter bij spelers? Hoe zorg je dat ze op het trainingsveld werken aan het maken van betere keuzes, en ze ook leren die keuzes beter uit te voeren? Daarvoor is het nuttig om de counter op te delen in twee fases. De eerste fase is de strakke, verticale pass vooruit, het liefst over de grond. De tweede fase is het uitspelen van de situatie die ontstaat, bij voorkeur in overtal (4v3, 4v2, 3v2, 2v1).
De eerste fase, het inleiden van de counter met een strakke pass vooruit, kan bijvoorbeeld worden getraind met dit positiespel 4+4 tegen 4 in twee vakken, dat (ook zonder abonnement) te zien is in onze TrainingsPlanner (en op de afbeelding hierboven). In het ene vak spelen twee teams (blauw en oranje) samen tegen een derde team: 8v4. Verovert het gele viertal de bal, dan spelen ze zo snel mogelijk het rode viertal in het andere vak in. Deze pass is te vergelijken met de pass op de spits die Mexico telkens zo bewust speelde. Blauw sluit vervolgens zo snel mogelijk bij. Dit positiespel is uiteraard ook mogelijk in andere aantallen, bijvoorbeeld met vier teams van drie spelers plus een neutrale man (13 spelers in totaal).
Een manier om het uitspelen van de laatste fase te verbeteren, laat WK-ganger Costa Rica mooi zien in deze afwerkvorm in overtal (zie ook de afbeelding hieronder). Een drietal start met de bal richting een tweetal dat twee kleine doeltjes verdedigt. Omdat in wedstrijden weinig tijd is om dit uit te spelen (verdedigers komen sprintend terug om te helpen) is dit impliciet in de vorm verwerkt. Een derde rode verdediger stroomt namelijk in als de bal over de middenlijn is. Hij moet dan eerst nog wel om de vlag heen. Nadat de bal uit het spel is, worden de drie rode verdedigers de aanvallers richting de andere kant. Het idee is duidelijk: het overtal uitspelen op snelheid en tot scoren komen. Voor meer vormen met betrekking tot counteren (en alle andere aspecten binnen voetbal) kun je je abonneren op de TrainingsPlanner. Video’s om met spelers te bespreken zijn te vinden in de Mediatheek.
