Voetbal staat niet bekend als een erg innovatieve sport die continu bij andere sporten in de keuken kijkt. Enerzijds is dat gezien de grootte van voetbal verklaarbaar, anderzijds een gemiste kans. TeamNL schakelt constant tussen verschillende sporten om kennisoverdracht te faciliteren. Op die manier kwamen zij tot zeven principes voor een optimaal opleidingsprogramma. Genoeg reden om in gesprek te gaan met Kayan Bool, prestatiemanager Talentontwikkeling bij TeamNL.
De weg naar het podium
Kayan Bool is dus namens TeamNL actief om opleidingen te optimaliseren. ‘Omdat we veelvuldig aanwezig zijn bij trainingen en wedstrijden in binnen- en buitenland en veel observeren en data onderzoeken, komen we goed geïnformeerd met coaches en Technisch Directeuren tot de kern van vraagstukken. Centraal hierbij staat het continu verbeteren van hun topsport- en/of opleidingsprogramma’, zo legt hij uit.
De optimale opleiding, dat is het doel. Dat geldt voor topsport, maar ook voor de breedtesport. TeamNL hanteert daar zeven praktische principes voor, welke ook staan omschreven in het boek ‘Weg naar het podium’.

Zeven principes
1. (Internationaal) benchmarken – is het gras groener bij de buren?
‘Het is belangrijk dat trainer-coaches of clubs regelmatig uit het raam kijken, en niet alleen in de spiegel. Er is veel te leren vanuit andere sporten.’
Bool adviseert om niet op de bonnefooi te gaan kijken, dan krijg je slechts stukjes mee van de sport. ‘Een andere fout die trainers nog weleens maken is dat ze op zoek gaan naar bevestiging voor hun huidige werkwijze. Dat kan best de uitkomst zijn, maar niet de insteek. Bekijk altijd wat ze bij zo’n sport doen en vraag je vervolgens af waaróm dat op die manier gebeurt.’
2. Vak van talentcoach – de voorzet is even belangrijk als het doelpunt
‘Aan de basis van dit principe staat dat het vak van talentcoach totaal anders is dan het vak van topsportcoach. Als talentontwikkelaar ben je een doorgeefluik. Je leidt sporters op en levert ze af aan de topsport, of in het geval van voetbal aan het eerste team. Daarvoor moet je natuurlijk heel helder hebben hoe dat eerste team eruit ziet en waar per positie de komende jaren aandachtspunten liggen of gaan ontstaan. De opleiding speelt een grote rol in het vullen van die individuele gaten, want uiteindelijk opereren de talentontwikkelaars in functie van de topsport of het eerste team.’
3. Effectief leren – zelf denken is een belangrijk onderdeel van leren
‘De beste manier van leren is zelf tot inzichten komen. Trainingen moeten dan ook zo worden ingericht dat sporters zelf tot inzichten komen. Dat is dus heel wat anders dan een constante stroom van informatie van coach naar sporters. De beste coaches hebben de minste woorden nodig.’
4. Weerbaarheid ontwikkelen – Nederland is te plat, haal die paar heuvels niet weg
‘Tegenslagen zijn een geweldige manier voor sporters om te leren. We moeten de hobbels die sporters tegenkomen dus niet alleen in stand houden, maar ze zelfs bewust creëren. Proactief muurtjes opwerpen dus, waarover ze heen moeten klimmen.’
5. Wie zoeken we – niemand plaatst een vacature zonder omschrijving
‘Om te weten waar een sporter die we nu opleiden later aan moet voldoen, is het belangrijk helder te hebben hoe die sport er op topniveau over vijf à tien jaar uit ziet en hoe de huidige medaillewinnaars zich hebben ontwikkeld. Je begint dus eigenlijk bij het eindpunt.’
6. Proactieve zoektocht – een motor heeft voldoende brandstof nodig
‘Voor elke sportclub is het cruciaal om aan de voorkant de meest kansrijke sporters binnen te halen. Als de doorstroom naar de topsport stokt, is dat de verantwoordelijkheid van de mensen in de opleiding. Ondanks dat het heel complex is om een goede analyse te maken en in te schatten welk niveau sporters over vijf tot tien jaar zullen halen, moet je niet te veel sporters in je systeem opnemen. De aandacht die naar de ene sporter gaat, gaat ten koste van de aandacht voor de andere sporter en daarmee de daadwerkelijke kwaliteit van een opleiding om altijd nieuwe topsporters te ontwikkelen.’
7. Uitval voorkomen – een groot schip kan zinken door een klein lek
‘Uitval – bijvoorbeeld door blessures, omdat sporters het plezier verliezen of zelfs door te lange reistijden – is wél te voorkomen. Wat zijn de redenen voor uitval? Wat zullen die in de toekomst zijn? Hoe voorkomen we dit voortaan? Dat zijn vragen die elke coach, club of bond zichzelf moet stellen.’
Meer weten?
- Abonneer je nu op De Voetbaltrainer en ontvang een gratis tactiekbord t.w.v. € 49,95.
- Voor een inkijkje in de vormgeving en kwaliteit van onze artikelen kun je het gratis voorbeeldmagazine downloaden.
- Wil je meer weten over talentontwikkeling? Op deze verzamelpagina vind je meer invalshoeken en perspectieven.