Met maar liefst 18 punten meer dan nummer twee Manchester City pakte Liverpool onlangs de eerste landstitel sinds 1990. Het belangrijkste wapen? Een ongekend hoog niveau in het drukzetten. Een analyse van de pressiestrategie die zoveel vruchten afwierp.
Voorste drie
Liverpool speelt vanuit de basisformatie 1:4:3:3, met op het middenveld een vlakke punt naar achteren (afbeelding 1). De voorste zes spelers vormen steeds een soort zeshoek die mee schuift over het veld.
In het drukzetten spelen Mohamed Salah, Roberto Firmino en Sadio Mané een sleutelrol. Zij hebben de snelheid en wendbaarheid om op een bizar hoog tempo druk te zetten en het arbeidsethos en de conditie om dit negentig minuten lang vol te houden.
Stel dat de tegenstander met vier verdedigers en twee controleurs speelt. Dan presst Mané of Salah vanuit de passlijn naar de back van buiten naar binnen op een centrale verdediger. Firmino houdt het centrum dicht en schermt lijnen af naar de middenvelders. De buitenspeler aan de contrakant speelt tussen de middenvelder en centrale verdediger in, waardoor hij ‘toegang’ heeft tot beide spelers als ze worden ingespeeld.
Drie middenvelders
De drie middenvelders hebben een erg veelzijdige rol. Zij nemen telkens middenposities in (afbeelding 2). Het innemen van middenposities stelt de drie middenvelders van Liverpool in staat om de hele breedte van het veld te verdedigen.
Van hen wordt ontzettend veel loopwerk wordt verwacht. Liverpool beschikt dan ook niet voor niets over vijf of zes verschillende types die geknipt zijn voor deze rol. De selectie kent op het middenveld geen klassieke spelmaker, maar allemaal spelers met een enorme longinhoud.
Niet voor niets zei Klopp al eens counterpressing als de beste spelmaker te zien. De creativiteit die Liverpool met dit middenveld in balbezit inlevert, wordt gecompenseerd door de klasse van de aanvallers en de aanvallend ingestelde backs.
Trainen op middenposities
Een vereenvoudigde trainingsvorm om spelers het verdedigen van twee tegenstanders te laten ervaren, is te zien in afbeelding 3. De bovenste rode speler dribbelt in. Als hij over de eerste stippellijn is, zet de bovenste blauwe speler druk op hem. Hij speelt de bal in op een van zijn twee medespelers. De onderste blauwe speler speelt ertussenin en probeert een doelpunt te voorkomen door direct vol druk te zetten op de speler die de bal ontvangt. Rood scoort in het onderste doeltje, blauw na balverovering in de twee schuine doeltjes.
De nadruk in de coaching ligt op het pressen. Lijnders: ‘Veel spelers zijn bereid om acht meter te overbruggen om een tegenstander onder druk te zetten. Maar uiteindelijk gaat het vooral om die laatste twee meter. Hoe kort zit je daarin? En hoe graag wil je de bal veroveren?’
Meer weten
Bovenstaande passages komen uit een uitgebreid artikel over het pressen van Liverpool. Daarin komen ook de varianten in het drukzetten terug tegen teams als Manchester City, Tottenham Hotspur en Leicester City. Abonneer je nu en ontvang dit nummer al snel in je brievenbus.
Al 40 jaar is De Voetbaltrainer hét vakblad voor de toegewijde trainer/coach. Het magazine komt acht keer per jaar uit en bevat 80 pagina’s vol interviews met toptrainers, voetbal oefenstof en analyses.