Dit stuk bevat passages uit een groter artikel uit De Voetbaltrainer 271.
Linies overslaan, het is iets wat we trainers op veel verschillende manieren horen roepen langs de lijn. Denk aan ‘diepte voor breedte’ of ‘zoek de spits’. Op het WK zagen we teams verschillende invullingen geven aan het begrip linies overslaan. We zoomen in op het linies overslaan bij dodespelmomenten.
Belang
Het belang van het overslaan van linies en het bespelen van de tweede bal blijkt uit het statistiekenrapport dat de FIFA publiceert na de finale. Bijna tien procent van alle aanvallen tijdens de finale bestaat uit een lange bal. Argentinië probeert 71 keer een linie over te slaan door middel van een hoge bal, Frankrijk probeert dat zestig keer. In totaal zijn er maar liefst 205 duels om de tweede bal: Argentinië wint er 105, Frankrijk honderd. Daarnaast bestaat bijna een derde van de loopacties bij Argentinië uit loopacties in de ruimte achter de verdediging van Frankrijk. De Argentijnen gaan tijdens de finale 128 keer diep van de in totaal 434 loopacties die ze maken. De Fransen behalen eenzelfde percentage met 94 diepteloopacties van de in totaal 317 loopacties die ze maken in de wedstrijd.
Dodespelmomenten
Dodespelmomenten diep op de eigen helft worden vaak gebruikt om linies over te slaan. Denk hierbij aan doeltrappen of vrije trappen rond de eigen zestien. Hieruit kan een lange (hoge) bal gespeeld worden. Kenmerkend aan deze situatie is dat het spel stil ligt. De speler die de lange bal trapt, kan niet onder druk gezet worden. Daarbij hebben beide teams hebben de tijd om in een afgesproken formatie te gaan staan. Van de halvefinalisten (Frankrijk, Argentinië, Marokko en Kroatië) kiezen vooral de Fransen en de Marokkanen voor deze optie.
Startposities
De Fransen kiezen bij een lange bal doorgaans positie vanuit een 1:4:2:3:1-formatie. Spits Olivier Giroud is het aanspeelpunt voorin. Hij kiest positie in een van de halfspaces, waarna de lange bal op hem volgt. Buitenspelers Kylian Mbappé en Ousmane Dembélé kiezen meestal iets hoger positie voor het geval dat Giroud de bal weet te verlengen. Geregeld staat een van de twee echt dieper dan de spits, terwijl de andere op ongeveer dezelfde hoogte als de centrale aanvaller staat. Aanvallende middenvelder Antoine Griezmann kiest op dezelfde hoogte als Giroud positie. De intentie van de Fransen is vaak om via Giroud Griezmann te bereiken zodat hij verder kan voetballen. De twee centrale middenvelders van Frankrijk staan onder Giroud om een eventuele tweede bal te onderscheppen. De backs dekken door op hun directe tegenstander en bieden zo ondersteuning. De centrale verdedigers van Frankrijk sluiten aan om het elftal compact te maken. Zij kiezen positie om een eventueel teruggkopte bal op te kunnen vangen (zie afbeelding 1).
Al 40 jaar is De Voetbaltrainer hét vakblad voor de toegewijde trainer/coach. Het magazine komt acht keer per jaar uit en bevat 80 pagina’s vol interviews met toptrainers, voetbal oefenstof en analyses.