Dit stuk bevat passages uit een groter artikel uit De Voetbaltrainer 271.
Het WK 2022 in Qatar was goed voor 172 doelpunten. Daarvan kwamen 38 goals (22 procent) voort uit omschakelmomenten. De Voetbaltrainer keek elk van deze countergoals tot in detail terug. Wat is de gemene deler? Hoe kwamen teams tot kansen? Wat had de verdedigende partij kunnen doen om dit te voorkomen? Een analyse van de WK-lessen binnen het thema omschakelen.
Naar verdedigen
Nagenoeg elk van de 38 doelpunten uit omschakelmomenten tijdens het WK kon vanuit verdedigend oogpunt worden toegeschreven aan een van onderstaande negen thema’s.
- Onnodig balverlies
- Niet compact in de lengteas
- Te veel spelers voor de bal
- Te weinig spelers rondom de bal
- Onderbezet middenveld
- Ondertal of 1:1 achterin
- Diepte niet goed verdedigen
- Niet direct druk op de bal zetten
- Onvoldoende terugsluiten
Onderbezet middenveld
De (controlerende) middenvelders hebben een belangrijke functie in de omschakeling naar verdedigen. Zij bezetten de as, waardoor ze de tegenstander naar de zijkant dwingen. Ook kunnen zij het spel vertragen door de tegenstander op te houden. Beide handelingen leveren tijdwinst op, waardoor teamgenoten de kans krijgen om terug te sluiten. In onderstaande afbeelding is dat bij Kameroen heel slecht voor elkaar. In het gearceerde vak staat slechts één speler van Kameroen, tegen vijf van Servië. Na balverlies van die enige middenvelder ligt het veld dan ook volledig open.
Diepte niet goed verdedigen tijdens het omschakelen
Een team dat ver op de helft van de tegenstander balverlies lijdt, staat met de laatste lijn meestal dicht bij de middenlijn. Dat betekent dat er veel ruimte achter de verdediging ligt. Het is cruciaal om die ruimte te verdedigen. Belangrijk daarbij is om alvast richting het eigen doel te sprinten op het moment dat de tegenstander de bal vrij heeft liggen. Ook moeten de verdedigers één lijn houden, met korte onderlinge afstanden. In de afbeelding hieronder gaan al die dingen bij Servië fout, waarna Kameroen op 3-3 komt.
