“Wanneer ik bij A-junioren kijk naar het verdedigen op eigen helft, zie ik dat spelers veelal bezig zijn met het uitschakelen van hun directe tegenstander. Ze voeren hun taak uit en daar laten ze het bij. Maar verdedigen houdt dan niet op. Integendeel. Verdedigen betekent elkaar constant ondersteunen, rugdekking geven, doorstappen en druk geven op de bal. In dat soort zaken kunnen we, trainers in het algemeen maar ook zeker A-juniorentrainers, nog veel winst boeken. A-junioren willen hun directe tegenstander wel in de weg lopen, maar die échte gretigheid om duels te winnen en ballijnen naar de spitsen eruit te halen zie je lang niet bij iedereen. Die instelling is echter wel nodig, want hoe minder tijd we onze tegenstanders geven, hoe moeilijker het voor hen wordt om op onze helft aan voetballen toe te komen.”
Contact maken
Roy Grootaert: “Het aanleren van verdedigen gaat veelal stapsgewijs. Als spelers geleerd hebben om niet samen een duel aan te gaan of om de bal niet te laten stuiteren, ga je weer een stapje verder. In mijn oefenvorm ligt de nadruk op het verdedigen op lijn. Voor mijn laatste linie is het leren spelen in de zone belangrijk. Wij spelen vanaf de D-pupillen al in een 1:4:4:2-formatie, omdat het eerste elftal ook zo speelt. Dit betekent dat wij veel waarde hechten aan linies die dicht op elkaar spelen. In de A-junioren spelen de 3 en 4 zo veel mogelijk naast elkaar en ze blijven in het centrum. Als de tegenstander de bal terugspeelt, wil ik dat mijn laatste linie opschuift. Als je de linies namelijk niet kort op elkaar hebt staan, worden de ruimtes te groot en lijkt het alsof je spelers dat niet kunnen of willen belopen. Terwijl er eigenlijk juist tactisch een probleem is ontstaan. Zodra de tegenstander probeert op te bouwen aan de rechterkant van het veld, zal mijn 2 een keuze moeten maken. Ga ik naast de 3 staan of er iets achter? Het belangrijkste bij dit kantelen is dat spelers contact met elkaar maken. Dat wil ik in zo’n vorm dan ook terugzien en ik let daar op. Bij dat verdedigen op eigen helft zijn de uitgangspunten dat we contact met elkaar maken, de lijn naar het doel afsluiten en de tegenstander dwingen om buitenom te gaan. Doordat we met een viermansmiddenveld spelen lukt dat laatste meestal wel aardig, omdat de links- en rechtshalf in eerste instantie wat meer in het centrum kunnen gaan staan en de ruimte aan de zijkant laten. Zodra we de tegenstander naar de buitenkant hebben gedwongen, is het zaak dat de voorzet eruitgehaald wordt. Ook daarin gaan we dus stap-voor-stap te werk.”
Wegschieten
Roy Grootaert: “Naast het uitschakelen van je man is onderling communiceren essentieel bij het verdedigen. Een voorbeeld: zodra de keeper van de tegenpartij de bal uittrapt, heb ik situaties meegemaakt waarbij onze 3 en 4 samen het luchtduel aangingen. De 2 en 5 stonden te ver naar de buitenkant, waardoor de steekbal snel gegeven kon worden op het moment dat het duel om de tweede bal werd verloren en de spits vrij doorgang had naar het doel. Door hierover te spreken met mijn verdedigers gaan ze steeds beter inzien dat één verdediger het duel aan moet gaan en de ander erachter moet blijven. Bovendien moet je op eigen helft zo veel mogelijk voorkomen dat een bal stuitert. Sommige spelers lijken wat angstig en wachten té veel af. Je ziet dat overigens op alle niveaus. Maar dit soort situaties, zowel het aangaan van dat luchtduel als het laten stuiteren van die bal, nodigt natuurlijk uit om in gesprek te gaan met je spelers. Hoe kan het dat jullie samen een luchtduel aangaan? Waarom laat je die bal stuiteren? Waar je in de D-pupillen en C-junioren spelers met name technisch en tactisch beter moet maken, vind ik dat je in de A-junioren ze ook mentaal moet scholen. Alles wat spelers in de jeugdopleiding aangereikt hebben gekregen, gebruiken ze om in de A-junioren prestatief te voetballen. Voor verdedigers betekent dit dat ze een uitstraling moeten hebben dat er bij hen niets te halen valt. Het is in Nederland haast uit den boze om een bal van achteruit weg te schieten. Ik heb daar minder moeite mee, mits het maar het nut dient om een doelpunt te voorkomen. Want het gaat in de A om presteren, lees: winnen!”
Training
Verbeteren van het samenwerken van de laatste linie bij het verdedigen op eigen helft
