Pagina 14 van: De Voetbaltrainer 248


www.devoetbal trainer.nl14
Keepen betekent vooral keuzes maken: wel of niet uitkomen, wel of niet een bal inspelen, een stapje
naar links of naar rechts, keer op keer komt de keeper in onverwachte, stressvolle situaties terecht
waarin hij in een split-second moet handelen. Dit snel moeten reageren op die momenten in de wedstrijd
heeft in de visie van Ten Rouwelaar consequenties voor de wijze waarop je met keepers traint.
‘Des te vaker je wedstrijdsituaties op de training oefent, des te beter het gaat. Binnen dat oe-
fenen is het prikkelen en uitdagen van de hersenen enorm belangrijk. In diverse oefeningen,
waarbij keepers cognitief worden belast en waarin het gaat om onbewust leren, zal daarom
altijd een vorm van stress en chaos moeten zijn. Die is er in de wedstrijd immers ook: waar
komt een bal terecht, hoe overzichtelijk is een situatie, wat zijn mijn opties en welke keuze
maak ik?’
In het begin van dit artikel vertel-
de Ten Rouwelaar het al: tijdens
trainingen dien je keepers continu
prikkels toe te dienen, scherp te
houden. Hij brengt zijn keepers
op trainingen in situaties waarin
ze afgeleid worden van de hoofd-
taak. Dat afleiden, zoals verderop
uit enkele trainingsvormen zal
blijken, zorgt ervoor dat de kee-
per impliciet aan het leren is. Om
oefeningen uitdagend te houden
wordt een organisatie steeds an-
ders ingericht, is er altijd sprake
van een zeker mate van stress
en chaos. Er komen nieuwe re-
gels bij en er wordt gewerkt met
kleurtjes en getallen waardoor de
keeper ook cognitief stevig wordt
bevraagd.
Wanneer je naar een training van
Ten Rouwelaar kijkt, komen on-
derstaande elementen daar steeds
in meer of mindere mate in terug:
• Individuele ontwikkeling
• Ontwikkeling speelwijze
• Cognitief
• Chaos- stress
• (Onder druk) impliciet leren
Aandacht is goud
Gedurende zijn eigen carrière stond Jelle ten Rouwelaar bij tal van clubs
onder de lat. Na Emmen, PSV, FC Groningen, FC Twente, FC Zwolle, FC
Eindhoven en het Oostenrijkse Austria Wien keepte hij de laatste negen
jaar bij NAC. Vervolgens opende zich een nieuwe deur, namelijk die van de
keeperstrainer. Op basis van eigen ervaringen, scholingen en cursussen be-
kwaamde Ten Rouwelaar zichzelf op dit vlak. Hij ontwikkelde een visie op
het trainen van keepers en deelt die in dit artikel met onze lezers.
Afstemmen
Jelle ten Rouwelaar: ‘Als je kijkt naar
de rol van de keeper in een team, dan
gaat het – zeker in een ideale situatie
– om het afstemmen van de speelwij-
ze op de aanwezige kwaliteiten. Een
voorbeeld: je kunt als trainer-coach
wel willen dat je keeper meevoetbalt
in de opbouw, of dat hij ver uit zijn
doel verdedigt zodra er druk wordt ge-
zet, maar ligt daar ook zijn kwaliteit?
In het begeleiden van keepers haal je
het meeste rendement door de sterke
punten uit te bouwen. Natuurlijk is er
ook aandacht voor de verbeterpunten,
maar daarbij is het de uitdaging om
die verbeterpunten tijdens trainingen
op een onbewuste manier mee te ne-
men.’
Tekst: Gerjos Weelink
K E E P E R S T R A I N I N G
Jelle ten Rouwelaar over zijn werkwijze
Voorgezegd
‘In trainingen werken we zowel aan
de individuele ontwikkeling als aan de
ontwikkeling van de speelwijze. Hier-
bij kun je denken aan de aandacht die
er is voor schakelmomenten, voor het
op de juiste manier positioneren, voor
het uitvallen in plaats van insnijden,
voor het recht voor je aannemen van
een bal. Volgens mij komen deze ele-
menten namelijk ook allemaal terug
in de wedstrijd. Als je in de wedstrijd
een keuze moet maken, dan doe je
dat op basis van informatie die je zélf
hebt verzameld, en niet omdat ie-
mand je voorzegt waar een bal komt.
Ik denk dat je dat impliciete karakter
van het maken van keuzes ook in trai-
ningen terug moet laten komen. Hier- bij is wel van belang dat je als trainer
zorgt voor druk en stress, want dat
is een voorwaarde om wedstrijdecht
te trainen. Komen we dichter bij de
wedstrijddag, dan neemt de mate van
druk en stress op de training bewust
wat af, om keepers als het ware vrij te
maken in hun hoofd.’
Eén bal
‘Gelet op het activeren van de herse-
nen en het toedienen van prikkels,
zit in trainingsvormen dus altijd een
bepaalde chaos verwerkt. Binnen deze
chaos moet de keeper reageren op on-
14-15-16-17-18-19_rouwelaar.indd 14 04-03-20 13:50