Pass- en trapvormen zijn er in alle soorten en maten. De traditionele manier om een passoefening aan te bieden, is met spelers op diverse plekken en een vast patroon. Maar er zijn ook allerlei variaties mogelijk, onder meer met nadruk op kijkgedrag, vrijheid in keuzes en zelfs met weerstand van tegenstanders. In dit artikel bespreken we verschillende pass- en trapvormen die je als trainer kunt gebruiken bij je team.
Traditionele passoefeningen
Bij een pass- en trapvorm denk je waarschijnlijk in eerste instantie aan een geïsoleerde vorm met een vast patroon. De bal gaat van A via B en C naar D en spelers lopen vervolgens door naar het volgende station om een andere handeling uit te voeren.
Onderstaande passoefening – uit de tijd dat Julian Nagelsmann nog trainer was bij Hoffenheim – is heel simpel. Inspelen, kaatsen, doorspelen. De ontvangende speler vraagt de bal aan de ene kant van de stokken en neemt de bal mee naar de andere kant van de stokken. Daarna begint het patroon opnieuw. Na een paar minuten wisselen de spelers aan de zijkanten van plek met de spelers in het midden.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
In onderstaande pass- en trapvorm van AZ Onder 18 staat de wisselwerking tussen de middenvelders centraal. Zij moeten steeds zo positie kiezen dat ze de bal kunnen laten vallen en direct kunnen doorspelen. Belangrijk daarbij zijn lichaamshouding en de timing van vrijlopen of ruimte maken.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
Wat de passoefening hieronder speciaal maakt, is de wisselwerking tussen de twee spelers linksboven in de tekening. De een komt in de bal, de centrale speler maakt juist een omloopactie om de bal in de loop te ontvangen.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
Weerstand inbouwen
Een manier om pass- en trapvormen moeilijker te maken, is door weerstand in te bouwen. Dat hoeft niet per definitie met tegenstanders te zijn, maar kan ook bijvoorbeeld met mannequins. Zie onderstaande vorm, waarin spelers moeten zorgen dat de bal de mannequins niet raakt.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
Bondscoach Louis van Gaal voegt in de pass- en trapvorm hieronder weerstand toe met één verdediger. Die mag de bal onderscheppen, dus moet de passer niet alleen op de uitvoering letten, maar ook informatie verzamelen en een keuze maken.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
In onderstaande oefening van Maurizio Sarri in zijn tijd bij Napoli heeft het aanvallende team te maken met passieve weerstand. Verder proberen zij vooral wedstrijdechte patronen zo goed mogelijk uit te voeren. Dit leidt tot een aanval richting doel, inclusief afwerken.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
Passoefening met kijkgedrag
In pass- en trapoefeningen kan ook het kijkgedrag extra aandacht krijgen. Dat wil zeggen dat een speler op de juiste momenten om zich heen kijkt om te zien waar een tegenstander zich bevindt, hoe medespelers vrijlopen of waar de ruimte ligt.
Een goed voorbeeld is de passvorm hieronder. De speler die de bal ontvangt, moet zich zowel links als rechts bewust zijn van druk van een tegenstander. Blijven beide tegenstanders staan, dan kan zij opendraaien naar een kant naar keuze. Zet één tegenstander druk, dan draait zij naar de andere kant. Zetten ze beiden druk, dan kaatst ze de bal op de speler die haar inspeelde. Zo komt veel passen en trappen aan bod, maar ook kijkgedrag en keuzes maken.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
Een ander voorbeeld van een pass- en trapvorm gericht op kijkgedrag is onderstaande passoefening van Unai Emery in zijn tijd bij Paris Saint-Germain. Om het vak staan vier doeltjes, allen met een andere kleur. Op basis van de coachopmerkingen van de trainer of van teamgenoten zoekt een speler een bepaald doeltje op.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
Nog een voorbeeld van een passoefening met kijkgedrag. De speler die de bal krijgt ingespeeld, kijkt om, zodat hij of zij kan zien aan welke kant de tegenstander drukzet. Het vervolg is de andere kant opdraaien en scoren.
Bekijk video en coachopmerkingen >>
Meer weten
- In de TrainingsPlanner vind je ruim 1.000 trainingsvormen, waarin je makkelijk vindt wat jij zoekt.
- In de webshop staan verschillende boeken met oefenstof, onder meer over spelprincipes en chaostrainingen.
- In andere artikelen op onze website lees je meer over oefenstof en geschikte voetbaltrainingen.
