De bal is uit het spel wanneer deze volledig over de doellijn of zijlijn is gegaan of als de scheidsrechter fluit voor een overtreding. Daarna wordt de wedstrijd hervat door middel van een spelhervatting. In het voetbal kennen we meerdere soorten spelhervattingen: de inworp, de corner, de penalty, de doeltrap, de vrije trap en de aftrap. Deze kunnen allen in meer of mindere mate bepalend zijn voor de uitkomst van een wedstrijd. In dit artikel leggen wij de verschillende soorten spelhervattingen onder de loep. Te beginnen met de inworp.
In dit artikel geven we in vogelvlucht een overzicht van verschillende spelhervattingen. Wil je écht de diepte ingaan over dit onderwerp, volg dan de e-learning over spelhervattingen, waarmee je vier KNVB-studiepunten verdient.
Het spel hervattingen uit een inworp
De belangrijkste doelstelling van de inworp op eigen helft is het behouden van het balbezit. Het is bij deze soort spelhervatting cruciaal om de onderlinge afstanden groot te maken. In deze video uit de Mediatheek komt de duidelijk naar voren. In eerste instantie is er Juventus. Bij een inworp op eigen helft zetten zij vijf spelers relatief dicht bij elkaar. De tegenstander is hierdoor in staat om het met vier spelers vast te zetten. Door de kleine onderlinge afstanden zijn de opties voor de ingooier beperkt, met balverlies tot gevolg. Manchester City daarentegen, zorgt voor veel grotere onderlinge afstanden. Dat maakt het voor de tegenstander veel moeilijker om het vast te zetten. Daar zijn namelijk meer spelers voor nodig. Daardoor creëert Manchester City een 3:2-situatie en is het vanuit de spelhervatting in staat om onder de druk van Arsenal uit te spelen. Vervolgens kunnen ze de weg naar voren in gaan zetten om aan te vallen.
De spelhervatting uit een vrije trap
Spelhervattingen zijn relatief controleerbare momenten. De vrije trap dus ook. Dat maakt dat er goed op is te trainen. Waardoor er verschillende variaties kunnen worden ingeslepen. Op die manier kan de tegenstander worden verrast met een doelpoging tot gevolg. In deze video zijn drie varianten van de indirecte vrije trap te zien. Bij de eerste variant van deze soort spelhervatting wordt een blok gezet. Het gevolg hiervan is dat de verdediger niet mee kan lopen met de aanvaller, waardoor deze vrij kan schieten. De tweede variant is een schijnbeweging. De speler doet alsof hij de vrije trap gaat nemen en meerdere spelers voor het doel sprinten in de diepte. De laatste verdediger krijgt zelfs een kleine duwtje mee, waardoor hij buitenspel opheft. Vervolgens kan een andere speler via twee passes worden vrijgespeeld voor de keeper. Bij de laatste variant lopen er meerdere spelers over de bal heen. Daardoor is het moment van nemen niet goed te achterhalen.
Spelhervatting: De hoekschop
Er zijn grofweg twee manieren om te verdedigen bij een hoekschop: mandekking en zonedekking. Wanneer een team mandekking hanteert, kijken de verdedigers in eerste instantie naar hun directe tegenstander. Een aanvallend team kan daar gebruik van maken door een gat te trekken. Zo nemen ze hun directe tegenstander immers mee. Door met meerdere spelers weg te bewegen van dezelfde plek, onstaat er op die plek ruimte. Een andere speler kan van deze geboden ruimte gebruik maken door in de vrijgekomen ruimte te sprinten. In deze video zijn daar drie voorbeelden van te zien. Ajax stelt Tadic buiten de zestien op. Hij sprint naar wegbewegen van zijn medespelers in de ruimte en kan vervolgens volledig vrij inkoppen. Manchester City hanteert eenzelfde mechanisme bij deze soort spelhervatting: Cancelo sprint vanaf buiten de zestien in de ruimte en kan in volledige vrijheid schieten. Dat een dergelijke variant ook tot een doelpunt kan leiden, bewijst Engeland. Het wegbewegen om ruimte te creëren, in combinatie met het zetten van een blok, zorgt ervoor dat een speler vanaf de penaltystip vrij binnen kan koppen.
Opbouwen vanuit de doeltrap
In 2019 is de nieuwe regel ingevoegd waarbij de bal mag binnen het strafschopgebied mag worden aangeraakt door het opbouwende team. Hiermee is de doeltrap behoorlijk veranderd. Inter laat in deze video twee keer een goed voorbeeld zien van opbouwen vanaf de doeltrap, tegen een hoog drukzettend Barcelona. Barcelona doet dat met vijf spelers. Inter zet hier zes veldspelers en een keeper tegenover. Dat maakt het overtal in totaal 7:5. Een gevolg van het drukzetten met vijf spelers van Barcelona, is dat er veel ruimte ontstaat tussen de drukzettende spelers en de rest van het team. Doordat Inter de bal in eerste instantie kort speelt, wordt Barcelona gedwongen om hoog druk te zetten. Daardoor wordt die ruimte nog groter. De eerste keer leidt dit bijna tot een kans. De tweede keer zet Barcelona zelfs met zes spelers druk. Dat betekent dat ze achterin nog meer ruimte weggeven. Wanneer Inter onder de druk uitspeelt, levert dit uiteindelijk een doelpoging op.
Trainen op strafschoppen
Ook de strafschop valt onder de categorie spelhervatting. Daarover zijn verschillende video’s te vinden in de Mediatheek. Een van die video’s is de manier waarop AC Milan Onder 19 op strafschoppen traint. Alle spelers verzamelen zich bij het strafschopgebied. Om en om zijn de teams aan de beurt om te schieten. De speler die de strafschop gaat nemen heeft daardoor afleiding van de overige spelers op de rand van het zestienmetergebied. Dit is vergelijkbaar met een strafschop tijdens een wedstrijd. Onder deze afleiding moet de penaltynemer zijn concentratie behouden en de strafschop binnen schieten. Het trainen onder deze lichte druk zorgt ervoor de speler onder de hoge druk van een wedstrijd ook beter kan presteren.
