De VoetbalTrainer nr. 263

Beschrijving

De Voetbaltrainer #263

Roberto Martínez verandert Belgische voetballandschap

Roberto Martínez is in België met iets moois bezig. Daarbij is er niet alleen aandacht voor het winnen van de wedstrijd van vandaag, maar er wordt ook en vooral gewerkt aan de lange termijn. Het was alweer drie jaar geleden dat we hem voor het laatst spraken, vlak voor het WK in Brazilië. De vragen voor het gesprek van nu pasten niet op één A4’tje. De bondscoach van de Rode Duivels schrok er niet van. Integendeel. ‘Het levert vast iets moois op, kom maar op!’

Positie uitgelicht: back

In deze serie lichten we een-voor-een een positie op het veld uit. Met een oud-topspeler bespreken we beelden van veelzeggende wedstrijdclipjes. Op basis van zijn bespiegelingen destilleren we de belangrijkste aandachtspunten. In het derde deel van deze serie staat de back centraal. Van alle posities in het veld was deze in de afgelopen vijf tot tien jaar misschien wel het meest onderhevig aan verandering. We spreken Michael Reiziger, zelf vroeger lange tijd een zeer gewaardeerde rechtsback bij onder meer Ajax, FC Barcelona en het Nederlands elftal. Inmiddels is Reiziger assistent-trainer van Erik ten Hag bij Ajax, waar onder meer Noussair Mazraoui, Daley Blind en Nicolas Tagliafico de backpositie op een erg gevarieerde manier invullen. ‘Cruciaal in verdedigen in de een-tegen-een is voorover hangen, laag door de knieën zitten, op je voorvoeten staan en je bovenlichaam breed maken.’

Verdedigen van de korte hoek

Op een amateurveld, in de Eredivisie, in de Champions League of bij het nationale team, overal kom je het tegen: het opgeheven been. Een detail misschien, maar volgens Sander Westerveld een detail dat het verschil maakt tussen wel of geen goal, tussen wel of geen Champions League. In dit artikel licht hij die bewering toe.

Nieuw in Mediatheek

De warming-up: meer dan opwarmen alleen

Als voetbaltrainer kom je er elke training en wedstrijd mee in aanraking: de warming-up. In sommige gevallen wordt deze begeleid door performance coaches en in andere gevallen ben je daar als voetbaltrainer zelf verantwoordelijk voor. Op welke manier geef je dan invulling aan de warming-up? Verschilt de inhoud per type training? Wat zijn de accenten per leeftijdscategorie en wat zijn de valkuilen? Allemaal actuele vraagstukken in de begeleiding van spelers. Jacco van Olst, de performance coach van het eerste elftal van PEC Zwolle, geeft antwoord.

Column Peter Hyballa: Feedbackcultuur

Oefenvormen voor het spelen in en tegen specifieke basisformaties

Als trainer probeer je je team altijd zo goed mogelijk voor te bereiden op de wedstrijd die komen gaat. Je neemt daarbij de eigen basisformatie én die van de tegenpartij in ogenschouw. In dit artikel geven we een aantal voorbeelden van trainingsvormen die daarbij kunnen helpen. Door bepaalde formaties een paar meter op te schuiven, zijn dezelfde trainingsvormen ook vrij eenvoudig te vertalen naar andere combinaties van formaties tegenover elkaar.

Pete Sturgess (Football Association): Hold and Release

De omschakeling trainen? Spelers op andere manieren laten bewegen? Spelers leren dat je zuinig moet zijn op de bal? In deze oefenvorm (gegeven door Pete Sturgess van de Football Association) komt dat allemaal terug. Op het oog een simpele 4:4 met twee keepers, echter door de toevoeging van de acht ballen ontstaat er een interessant spel voor jeugdspelers, maar ook zeker voor senioren. Op deze pagina volgt een beknopte uitwerking van deze oefenvorm én staan er enkele verwijzingen naar beelden uit de praktijk.

Onder 13

Bas Mulder (UEFA B) speelde van zijn elfde tot zijn veertiende in de jeugdopleiding van FC Twente, waarna hij via zijn oude club VDZ Arnhem nu bij SV Slikkerveer speelt. Op zijn zestiende begon hij als assistent bij VDZ onder 13-1 en werd daarna hoofdtrainer van de Onder 15-2. Hij verhuisde naar Ridderkerk en liep stage bij Excelsior onder 14. Bij die club is hij nu bezig aan zijn tweede seizoen als hoofdtrainer van de Onder 13. Mulder rondde het CIOS in Arnhem af.

Mathijs Kreugel (UEFA B) begon tien jaar geleden als jeugdtrainer en trainde teams variërend van de Onder 9 tot en met Onder 23. Inmiddels is hij vijf jaar werkzaam bij Excelsior. Eerst als stagiair en assistent-trainer, maar de laatste twee seizoenen als hoofdtrainer bij de Onder 13. Met die groep speelt hij in het voorjaar van 2022 in de landelijke Eerste Divisie. Kreugel studeerde Economie in Rotterdam en is naast voetbaltrainer directeur/ mede-eigenaar van een ICT-consultancybedrijf.

Onder 16

Luigi Bruins doorliep de jeugdopleiding bij Excelsior Rotterdam en maakte zijn debuut in het seizoen 2004/2005. Hij speelde daarna nog voor Feyenoord (waarmee hij de KNVB Beker won), RB Salzburg, opnieuw Excelsior, Nice en wederom Excelsior. In juni 2007 won hij met Oranje onder 21 het EK, door in de finale Servië te verslaan. In het voorjaar van 2021 stopte Bruins als profvoetballer en hij voetbalt tegenwoordig bij Smitshoek in de Zaterdag Hoofdklasse A. Bij Excelsior traint hij sinds vorig seizoen, samen met Ronald van der Helm, de Onder 16. Daarvoor stond Bruins twee seizoenen bij de Onder 13 voor de groep.

Onder 21

Marinus Barendregt (UEFA A) begon met voetballen bij VFC Vlaardingen. Hij volgde het CIOS in Goes en liep tijdens die opleiding voor zijn UEFA C- en UEFA B-stage bij Excelsior onder 17. Na enkele jaren de Onder 13 en Onder 15 te hebben getraind, ging Barendregt naar China. Eenmaal terug in Nederland kwam hij bij Excelsior bij de Onder 19 voor de groep te staan en groeide mee naar de Onder 21. Bij dat elftal staat hij dit seizoen voor het tweede seizoen voor de groep.

Column Han Berger: Opleiding

Stefan Hoogsteder over de ontwikkeling van het (top)meiden- en vrouwenvoetbal

Weinig ontwikkelingen in voetballend Nederland die zó snel gaan als die van het meiden- en vrouwenvoetbal. De KNVB, de bvo’s en de amateurclubs werken al jaren samen om steeds weer stapjes in de goede richting te zetten. Eens per twee à drie jaar wordt daarom de voetbaltechnische visie op meiden- en vrouwenvoetbal tegen het licht gehouden. En waar mogelijk worden veranderingen en verbeteringen doorgevoerd. Dit artikel komt tot stand in samenwerking met de KNVB. Met Stefan Hoogsteder, sinds 2019 KNVB-coach van de Jong Oranje Leeuwinnen en werkzaam als Coördinator Nationale Meiden- en Vrouwenlijn, bespreken we de huidige stand van zaken.

Dossier O.S.S. ’20 (5): Van onverslaanbaar naar ongeloof

Eind oktober zag de voetbalwereld er voor trainer Bertran Kreekels en het eerste team van derdedivisionist O.S.S. ’20 nog zonnig uit: slechts drie punten achterstand op koploper OFC. In een spannend bekerduel wist tegenstander FC Twente pas in de 93ste minuut de zege veilig te stellen. Na afloop regende het complimenten over de tactische keuzes van de trainer, de discipline en de mentale weerbaarheid van het team. Daarna kwam onverwacht Het Grote Verval: één schamel punt uit vijf competitiewedstrijden, plek 10 op de ranglijst. Hoe ging Bertran Kreekels om met zoveel tegenslag na een aantal jaren van bijna louter successen? Hij vertelt er openhartig over.

Andrea Riboli over het managen van trainingsbelasting

In De Voetbaltrainer 235 (zomer 2018) publiceerden we in dit vakblad over small-sided games. We spraken toen met Sigrid Olthof die ons, vooral vanuit tactisch oogpunt, adviezen gaf om bij een small-sided game rekening te houden met de grootte van het veld. Naast tactische en overigens ook technische overwegingen is er de laatste jaren ook steeds meer onderzoek gedaan naar de fysieke component. In dit artikel legt Andrea Riboli (Ph.D) uit waarom.

Data-analyse: het ‘VAEP’-model

De mogelijkheden op het gebied van data worden steeds uitgebreider. Zo is Jan Van Haaren, datawetenschapper bij Club Brugge, een van de grondleggers van het zogenaamde VAEP-model. Dat maakt het mogelijk om de waarde van iedere voetbalactie waarbij de bal betrokken is in te schatten. De praktische toepassing hiervan ligt onder meer op het gebied van scouting, de voorbereiding op de eerstvolgende tegenstander en de analyse van de eigen prestaties. Van Haaren vertelt hoe hij in de praktijk gebruikmaakt van data en op welke manier hij in verbinding staat met de technische staf en de scouting binnen Club Brugge. ‘Een goede datawetenschapper beschikt niet alleen over technische kwaliteiten, maar heeft ook een grote domeinkennis en uitstekende communicatieve vaardigheden.’

Voorbereiding op een verlenging

In de knock-outfase van het EK 2020 werden maar liefst acht van de vijftien wedstrijden niet in de reguliere speeltijd beslist. En van die acht eindigden vier duels in een strafschoppenserie. Europees kampioen Italië speelde zowel in de achtste finale, de halve finale als in de finale een verlenging. Genoeg reden dus om weer eens aandacht aan diezelfde verlenging te besteden. Want los van toernooien kunnen trainer-coaches ook in het bekervoetbal met die twee keer vijftien minuten te maken krijgen. We vragen Adam Field (kader) in hoeverre je je erop kunt voorbereiden.

De visie van Xavi, de nieuwe trainer van Barcelona

Het was voor het Nederlandse voetbal een tamelijk pijnlijk moment, omdat er (weer) een Nederlandse trainer het loodje legde op het niveau van het Europese topvoetbal. Ronald Koeman werd bij Barcelona vervangen door een ander clubicoon, Xavi Hernandez. Het was niet zozeer de vraag óf, maar wannéér de voormalige middenvelder voor de Catalaanse troepen zou komen te staan. Maar wat zijn eigenlijk de ideeën van Xavi? Voor het YouTube-kanaal The Coaches’ Voice zette de hij zijn visie uiteen, De Voetbaltrainer keek en schreef mee.

De Verlenging